Odpoczynek tygodniowy przypadający na dwa tygodnie

Przepisy rozporządzenia 561/2006 (WE) zakładają pewne minimalne normy w zakresie odpoczynków tygodniowych. Oznacza to, że okresy odpoczynku mogą być dłuższe, a nawet bardzo długie. Ale przepisy nie są tu precyzyjne (o czym w dalszej części artykułu).

W podobnych przykładach, pomimo literalnego brzemienia przepisu, służby kontrolne, w drodze wyjątku, stosują zasadę dzielenia jednego odpoczynku tygodniowego.

Inaczej mówiąc - jeżeli kierowca rozpoczął prace w piątek po 7 dniach wolnego, to nie musi rozpoczynać w niedzielę odpoczynku tygodniowego, gdyż może go rozpocząć później. Jego tydzień pracy będzie wyglądał inaczej.  

W odniesieniu do wątpliwości w zakresie wykorzystywania odpoczynku tygodniowego, na przestrzeni tygodni, należy stwierdzić, że kwestia ta nie jest precyzyjnie uregulowana w przepisach rozporządzenia 561/2006 WE.

Dlatego służby kontrolne w takich przypadkach wyjątkowo stosują zasadę dzielenia jednego odpoczynku tygodniowego. Jest to bowiem konieczne, gdyż w niektórych sytuacjach doszłoby do absurdów np. w przypadku nieobecności w ciągu dwóch lub więcej tygodni.

Warto wyjaśnić, że sprawa odpoczynków tygodniowych uregulowana jest w różnych aktach prawnych. Uzależniona jest też m.in. od rodzaju wykonywanego przewozu.

Zasady odbierania odpoczynków reguluje m.in. ustawa o czasie pracy kierowców. Odnosi się ona jednak nie tylko do kierowców mających obowiązek stosowania tachografów, ale także innych kierowców:

• niezależnie od tego czy są zatrudnieni na umowę o pracę,
• przedsiębiorców oraz
• wykonujących przewozy drogowe na podstawie umów cywilnoprawnych lub na tzw. samozatrudnieniu.

W zależności od rodzaju wykonywanego przewozu oraz formy zatrudnia przepisy przewidują różnego rodzaju odpoczynki tygodniowe oraz zasady ich wykorzystywania.

Kierowca pojazdu podlegającego wyłączeniu na podstawie art. 3 lub 13 ust. 1 rozporządzenia 561/2006 (WE) musi wykorzystać odpoczynek tygodniowy w wymiarze minimum 35 godzin, z możliwością jego skrócenia na określonych warunkach.

Dodatkowo taki kierowca zatrudniony oczywiście na umowę o pracę, zobowiązany jest do odbycia całego tygodniowego odpoczynku w każdym tygodniu, czyli od godziny 0.00 w poniedziałek do maksymalnie godziny 24.00 w niedzielę.

Natomiast sytuacja jest zdecydowanie inna, gdy mamy kierowcę zobowiązanego do korzystania z tachografu.  Wówczas niezależnie od formy zatrudnienia przepisy w zakresie odpoczynków tygodniowych przewidują określone obowiązki wynikające między innymi z rozporządzenia 561/2006 (WE). Jednakże tutaj również znajdziemy wyjątki np. określone w art. 8 ust. 6a.

Abstrahując od wyjątków – odnieśmy się do sytuacji, w której kierowca pojazdu ciężarowego ma obowiązek stosowania tachografu (w innych przypadkach sprawa wygląda zupełnie odmiennie).

Kierowcy zawodowi w zakresie odpoczynków tygodniowych muszą - w zależności od trasy przejazdu - przestrzegać przepisów rozporządzenia 561/2006 (WE), bądź też umowy AETR. Przepisy te określają: czas prowadzenia pojazdu, odpoczynki kierowcy, odbieranie przerw oraz rekompensat.

Obydwa akty prawne dopuszczają możliwość odbywania odpoczynku tygodniowego na przestrzeni tygodni. W takim jednak przypadku regularny odpoczynek tygodniowy - który przypada na dwa tygodnie - można zaliczyć do dowolnego z nich, ale nie obu (art. 8 ust. 9 rozp.561/2006 oraz art. 8 ust. 9 Umowy AETR).

Jednak przytoczone przepisy przewidują minimalne okresy odpoczynku tygodniowego. W przypadku odpoczynku regularnego musi to być co najmniej 45 godzin.

W praktyce jednak kierowcy najczęściej wykonują nieco dłuższe niż minimalne okresy odpoczynku. Nie zmienia to jednak faktu, iż jeden, ale bardzo długi okres odpoczynku tygodniowego - traktowany jest wyłącznie jako jeden odpoczynek.

Praktyka jednak często nie pokrywa się z teorią, ponieważ odpoczynki kierowców mogą być znacznie dłuższe niż dwie doby i trwać wiele dni. W takich sytuacjach należy przyjąć konieczność dzielenia jednego odpoczynku. W przeciwnym razie może dojść do paradoksów.

Warto też wspomnieć o innych ważnych kwestiach związanych z zasadami wykorzystywania odpoczynków tygodniowych. Mianowicie o konieczności odbycia odpoczynku tygodniowego nie później niż po zakończeniu sześciu okresów 24 godzinnych licząc od końca poprzedniego tygodniowego okresu odpoczynku.