W transporcie międzynarodowym relacje między odbiorcą a nadawcą regulowane są w przepisach konwencji CMR. Ogranicza ona zgłaszanie zastrzeżeń do ładunku do jednego tygodnia. Sprawdź jakie masz prawa.
Jeśli w przesyłce są widoczne braki lub uszkodzenia odbiorca powinien zgłosić to przewoźnikowi w momencie dostawy, przed odebraniem towaru. W przypadku uszkodzeń lub braków, które nie są widoczne w chwili dostawy towaru, na zgłoszenie zastrzeżeń odbiorca ma 7 dni, licząc od daty dostawy (nie wliczamy niedzieli i dni świątecznych).
Jeżeli odbiorca nie zgłosił zastrzeżeń, powstaje domniemanie prawne, że towar został otrzymany w stanie opisanym w liście przewozowym, co w znaczny sposób utrudnia odbiorcy późniejsze postępowanie reklamacyjne. W takiej sytuacji to odbiorca będzie musiał udowodnić, że dostarczony towar obarczony jest brakami bądź był uszkodzony. Jeśli natomiast odbiorca zmieści się w przewidzianych terminach, dowody na swoją „niewinność” musi przedstawiać przewoźnik.
W przepisach konwencji CMR nie przewidziano, jaką dokładnie treść czy formę ma mieć zastrzeżenie. Jednak uznaje się, że w zastrzeżeniu odbiorca powinien opisać zaistniałe szkody lub braki w taki sposób, aby przewoźnik był w stanie wyjaśnić przyczyny ich powstania.
W przypadku braków niewidocznych przy odbiorze przesyłki zastrzeżenie co do towaru musi być dokonane pisemnie. Należy zwrócić uwagę na to, że do wymogu zachowania formy pisemnej nie można stosować prawa wewnętrznego (krajowego), a więc jeśli otrzymasz od odbiorcy wiadomość mailową, a nawet oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, nie zawsze będzie to równoznaczne z zachowaniem formy pisemnej. Jednak zastrzeżenie złożone w formie faksu czy podpisanego skanu należy uznać za wystarczającą formę pisemną, ponieważ jest to materialny substrat pisma zawierającego zastrzeżenie, choć przewoźnik nie dysponuje jego oryginałem.
Natomiast jeśli chodzi o zastrzeżenia co do szkód jawnych, przepisy konwencji CMR nie wymagają formy pisemnej, w związku z powyższym można przyjąć, że takie zastrzeżenie może być dokonane w dowolnej formie, np. ustnej.
Uwaga – zastrzeżenie musi zostać zgłoszone przewoźnikowi! Zgłoszenie zastrzeżenia spedytorowi nie spełnia wymogów przewidzianych dla procedury opisanej w konwencji CMR.
Jeżeli stan towaru został sprawdzony wspólnie przez odbiorcę i przewoźnika, odbiorca nie może dowodzić, że stan towaru był inny niż wynika ze sprawdzenia, a zatem inny niż ustalili wspólnie odbiorca i przewoźnik. Tej zasady nie stosuje się tylko wtedy, gdy chodzi o braki lub uszkodzenia niewidoczne, a odbiorca zgłosił przewoźnikowi pisemne zastrzeżenia w ciągu siedmiu dni od daty tego sprawdzenia, nie licząc niedziel i dni świątecznych. Konwencja nie określa sposobu, w jaki należy udokumentować takie sprawdzenie. Może zakończyć się ono podpisaniem protokołu bądź zrobieniem zdjęć czy też podpisaniem oświadczenia.
Michał Bujak
Kancelaria Prawna Błach Dynerowicz Bujak
Rozdział V (artykuły 30–33) Konwencji CMR.
Sprawdź, jak dostosować się do obecnych wymogów i przygotować na kolejne: