Odpowiedzialność przewoźnika za utratę dokumentów przewozowych

Przewoźnik jest odpowiedzialny za dokumenty przewozowe jakie otrzymał od nadawcy. Odpowiedzialności przewoźnika różni się w zależności od rodzaju wykonywanego przewozu drogowego, a także w zależności od właściwego prawa które znajdzie zastosowanie.

W przypadku międzynarodowego przewozu drogowego towarów do którego zastosowanie znajdują przepisy Konwencji o umowie międzynarodowego drogowego przewozu towarów (CMR), przewoźnik odpowiada jak komisant za zagubienie lub niewłaściwe użycie dokumentów wymienionych w liście przewozowym i dołączonych do niego lub wręczonych przewoźnikowi; jednakże odszkodowanie, które go obciąża, nie może przewyższyć odszkodowania, jakie należałoby się w razie zaginięcia towaru.

Odszkodowanie za zaginięcie towaru nie może przekroczyć 8,33 jednostki rozrachunkowej za każdy kilogram masy brutto towaru. Wspomniana jednostka rozrachunkowa to tzw. specjalne prawo ciągnienia (SDR) którego wartość można ustalić poprzez analizę kursu NBP.

Odszkodowanie może być jednak wyższe jeżeli nadawca zadeklarował w liście przewozowym wartość towaru lub specjalny interes w jego dostawie.

Z kolei w myśl naszych rodzimych przepisów ustawy Prawo przewozowe, przewoźnik odpowiada za szkodę wynikłą z utraty, niewykorzystania lub nienależytego wykorzystania dokumentów wymienionych w liście przewozowym i do tego listu dołączonych albo złożonych u przewoźnika, chyba że nie ponosi winy.

Zwracam uwagę na to, że – w zależności od wykonywanej operacji transportowej – zastosowanie mogą znaleźć przepisy obowiązujące na terytorium państwa przyjmującego (np. przy wykonywaniu przewozu kabotażowego w Niemczech może zaistnieć konieczność zastosowania niemieckich przepisów regulujących odpowiedzialność przewoźnika).

Należy pamiętać, że konsekwencje utraty dokumentów transportowych będą różne w zależności od tego na jakim etapie przewozu drogowego nastąpiła ich utrata.

Wspomniane przepisy dotyczą utraty dokumentów na etapie między przyjęciem ładunku do przewozu a jego oddaniem do dyspozycji odbiorcy.

Jeżeli natomiast doszło do utraty dokumentów po dostarczeniu przesyłki do odbiorcy, to konsekwencje będą znacznie ograniczone, bowiem w istocie doszło do wykonania umowy przewozu. Problemy jakie mogą wystąpić to np. problem z rozliczeniem wymienionych palet.

Zważywszy na treści stosowanych w praktyce zleceń transportowych może również dojść do problemów w uzyskaniu zapłaty frachtu.

Warto jednak pamiętać, że odmowa zapłaty frachtu ze względu na niedostarczenie nadawcy oryginalnych dokumentów transportowych wraz z fakturą, w sytuacji, kiedy przewóz został wykonany, jest niezgodna z prawem.